TikTok ભારતમાં કેમ બેન થયું જાણો તેના વિશે..
TikTok ભારતમાં કેમ બેન થયું? જાણો સરકારના નિયમો, સુરક્ષા મુદ્દા અને ડેટા પ્રાઇવસીના કારણે TikTok પર લાગેલા પ્રતિબંધ વિશે સંપૂર્ણ માહિતી ગુજરાતી માં.
પરિચય
TikTok એક શોર્ટ વિડિઓ શેરિંગ એપ હતી જે ભારતમાં લાખો યુવાનોની ફેવરિટ બની ગઈ હતી. નૃત્ય, કોમેડી, લિપ-સિંક અને ચેલેન્જિંગ કન્ટેન્ટ માટે TikTok એક પ્લેટફોર્મ હતું જ્યાં સામાન્ય લોકો પણ સ્ટાર બની શકતા હતા. પણ, 2020માં ભારત સરકારે TikTokને બેન કરવાનો નિર્ણય લીધો, જેને કારણે કરોડો યુઝર્સના દિલ તૂટી ગયા.
TikTok નો ઈતિહાસ
TikTok ચાઈનીઝ કંપની ByteDance દ્વારા 2016માં લોન્ચ કરવામાં આવી હતી. શરૂઆતમાં તેને ચીનમાં Douyin નામે ઓળખવામાં આવતી હતી, પરંતુ વૈશ્વિક બજારમાં તે TikTok તરીકે જાણીતી થઈ.
- ByteDance વિશ્વની સૌથી મોટી ટેક કંપનીઓમાંની એક છે.
- TikTok 150 થી વધુ દેશોમાં ઉપલબ્ધ હતું અને તેનો વિશ્વભરમાં 1 બિલિયનથી વધુ યુઝર્સનો આધાર હતો.
ભારતમાં TikTok નો સફર
TikTok ભારતમાં 2018 પછી જબરદસ્ત હિટ બની. ખાસ કરીને નાના શહેરોના યુવાનો માટે આ એપ ગેમ ચેન્જર સાબિત થઈ.
- ભારત TikTok માટે સૌથી મોટું માર્કેટ હતું, 2020 સુધીમાં 200 મિલિયનથી વધુ ડાઉનલોડ્સ થઈ ગયા હતા.
- TikTok પર લાખો લોકો પોતાની ક્રિએટિવિટી બતાવીને લોકપ્રિય થયા હતા.
TikTok પર લોકપ્રિય ક્રિએટર્સ
ભારતમાં TikTok દ્વારા ઘણા યુવાનોએ પ્રસિદ્ધિ અને પૈસા બંને કમાયા.
- રિયાઝ અલી (Riyaz Aly) – કરોડો ફોલોઅર્સ સાથે સૌથી મોટો TikTok સ્ટાર.
- જન્નત જુબેર (Jannat Zubair) – એક્ટ્રેસ અને ઇન્ફ્લુએન્સર તરીકે જાણીતી.
- રજૂ કલાકાર (Raju Kalakar) – ગુજરાતમાં TikTok નો કિંગ ગણાતો સ્ટાર.
- ફૈસલ શેખ (Faisu) – Mr. Faisu તરીકે ફેમસ, લાખો યુવાનોના રોલ મોડેલ.
TikTok કેમ બેન થયું?
જૂન 2020માં ભારત સરકારે TikTok અને અન્ય 58 ચાઈનીઝ એપ્સ પર બેન લગાવ્યો.
મુખ્ય કારણો હતાં:
- ડેટા સિક્યોરિટીનો ભય
- ચાઈના સાથે ડેટા શેર થવાની શંકા
- રાષ્ટ્રીય સુરક્ષાના હિતમાં લેવાયેલો નિર્ણય
ડેટા સિક્યોરિટી મુદ્દાઓ
TikTokના સર્વર્સ ચીનમાં હોવાને કારણે ભારતીય યુઝર્સના ડેટા ચાઈના સુધી પહોંચવાની શક્યતા હતી.
- Ministry of Electronics and ITએ જણાવ્યું કે TikTok દેશના સિક્યોરિટી અને પ્રાઈવસી માટે ખતરો બની શકે છે.
- ભારત-ચીન વચ્ચે લદ્દાખ સીમા વિવાદ પણ આ નિર્ણય પાછળનો મોટો પરિબળ હતો.
ભારત સરકારે TikTok સામે લીધેલી કાર્યવાહી
ભારત સરકારે Section 69A of IT Act હેઠળ TikTokને બેન કર્યું.
સરકારે સ્પષ્ટ કહ્યું કે:
“દેશની સુરક્ષા અને સત્ત્વ માટે આ એપ્સ ખતરનાક છે.”
ટિકટોક સાથે બેન થયેલી બીજી એપ્સ
TikTok એકલી એપ નહોતી. કુલ 59 ચાઈનીઝ એપ્સ બેન થઈ, જેમાં સમાવિષ્ટ છે:
- UC Browser
- ShareIt
- CamScanner
- Likee
TikTok બેન પછી ભારતીય વિકલ્પો
TikTok બેન થતાં જ ભારતીય ડેવલોપર્સે લોકલ વિકલ્પો લોન્ચ કર્યા:
- Moj (ShareChat દ્વારા)
- Josh
- MX TakaTak
- Chingari
આ એપ્સે યુઝર્સને નવા પ્લેટફોર્મ આપીને TikTok ના ખાલીપાને ભરવાનો પ્રયત્ન કર્યો.
TikTok યુઝર્સ પર બેનનો પ્રભાવ
TikTok બેનનો સૌથી મોટો ફટકો કોન્ટેન્ટ ક્રિએટર્સને લાગ્યો.
- હજારો લોકો TikTok દ્વારા કરોડોની આવક મેળવી રહ્યા હતા.
- બેન પછી યુઝર્સે Instagram Reels અને YouTube Shorts તરફ રુખ કર્યો.
TikTok કંપનીનો પ્રતિસાદ
ByteDance એ કહ્યું કે:
“અમે યુઝર્સનો ડેટા ચીન સાથે શેર કરતા નથી, અને TikTok હંમેશા પ્રાઈવસી કાયદાનું પાલન કરે છે.”
પરંતુ ભારત સરકારે પોતાનો નિર્ણય પાછો ખેંચ્યો નહીં.
કોર્ટ કેસ અને કાનૂની લડાઈ
TikTokએ ભારતના હાઈ કોર્ટમાં અરજી કરી હતી, પરંતુ કોઈ રાહત મળી નહોતી.
સરકારના મજબૂત ડેટા પ્રાઈવસી મુદ્દાઓને કારણે એપ ફરી શરૂ થઈ શકી નહીં.
TikTok બેન પછીનો સોશિયલ મીડિયા માર્કેટ
TikTok બેન થયા પછી Instagram Reels અને YouTube Shortsનો જબરદસ્ત ઉછાળો આવ્યો.
- Instagramએ TikTokની જેમ શોર્ટ વિડિઓઝ માટે સ્પેશિયલ ફીચર્સ લોન્ચ કર્યા.
- YouTubeએ પણ Shorts દ્વારા લાખો યુઝર્સને આકર્ષ્યા.
TikTok ફરી ભારત આવી શકે?
ByteDanceએ અનેક વાર ભારત સરકાર સાથે ટોક્સ શરૂ કરવાનો પ્રયત્ન કર્યો, પરંતુ હજી સુધી કોઈ પરિણામ નથી.
- નવા ડેટા સિક્યોરિટી કાયદા હેઠળ TikTokને ફરી લાવવું મુશ્કેલ લાગે છે.
- TikTokની વાપસી માટે ByteDanceને ભારતમાં સર્વર્સ સેટઅપ કરવાની શરત રાખવામાં આવી છે.
નિષ્કર્ષ
TikTokએ ભારતના લાખો યુવાનોને ફેમ અને રોજગાર બંને આપ્યા, પરંતુ ડેટા સિક્યોરિટી અને રાષ્ટ્રીય હિતને ધ્યાનમાં રાખીને ભારત સરકારે TikTokને બેન કર્યું. ભવિષ્યમાં TikTokની વાપસી શક્ય છે, પણ હાલમાં તેનો રસ્તો મુશ્કેલ છે.
